VAR trong bóng đá là công nghệ hiện đại giúp trọng tài đưa quyết định chính xác hơn, giảm tranh cãi & nâng cao tính công bằng trên sân. Bài viết này, HDBet đã cập nhật thông tin mới nhất về VAR, giải thích cách thức hoạt động, ứng dụng trong tình huống cụ thể và tác động của nó tới trận đấu, giúp fan hâm mộ hiểu rõ hơn về vai trò quan trọng của VAR.

VAR trong bóng đá là gì?

VAR(Video Assistant Referee) là hệ thống trợ lý trọng tài bằng video, dùng nguồn tư liệu từ nhiều camera, phân tích chậm & phòng VAR để hỗ trợ trọng tài chính trên sân đưa ra quyết định chính xác hơn. 

Mục đích chính của VAR không phải là thay thế trọng tài mà là giảm thiểu sai sót rõ ràng và có thể sửa chữa được trong bốn nhóm tình huống: Bàn thắng, penalty, thẻ đỏ trực tiếp & nhầm lẫn danh tính cầu thủ. 

Quy trình vận hành cho phép nhóm VAR xem lại pha bóng nhiều góc, trao đổi với trọng tài chính qua tai nghe. Bên cạnh đó, trong một số trường hợp trọng tài sẽ tự xem lại video trên màn hình trước khi đưa ra phán quyết cuối cùng.

Lịch sử & sự phát triển của VAR

Ý tưởng dùng video để hỗ trợ trọng tài trong bóng đá đã xuất hiện từ nhiều thập kỷ trước. Tuy nhiên, phải đến giữa thập niên 2010, khái niệm VAR mới được thử nghiệm rộng rãi. 

Lịch sử & sự phát triển của VAR

FIFA cùng IFAB tiến hành những thử nghiệm tại nhiều giải đấu nhỏ nhằm đánh giá hiệu quả & tối ưu quy trình trước khi chính thức áp dụng tại World Cup 2018 ở Nga. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quan trọng, khiến cho công nghệ VAR trong bóng đá trở thành tâm điểm chú ý toàn cầu và bắt đầu đổi cách quản lý trận đấu.

Sau World Cup 2018, liên đoàn lớn như UEFA, Premier League, La Liga, Serie A, cùng nhiều giải quốc gia khác, nhanh chóng triển khai VAR với khoản đầu tư đáng kể vào hạ tầng kỹ thuật, camera, phần mềm phân tích cùng chương trình đào tạo trọng tài. Mỗi giải đều xây dựng quy trình ứng dụng VAR cụ thể để đảm bảo tính đồng nhất, minh bạch và hiệu quả.

Tại Việt Nam, VAR trong bóng đá bắt đầu được thử nghiệm ở V.League cuối mùa giải 2023 trước khi chính thức áp dụng rộng rãi từ năm 2023-24. Việc triển khai đòi hỏi đầu tư lớn cho công nghệ, đào tạo trọng tài & cơ sở hạ tầng. 

Phản hồi từ cộng đồng fan hâm mộ phần lớn tích cực, đánh giá cao tính chính xác và công bằng mà VAR mang lại, nhưng vẫn tồn tại một số ý kiến trái chiều về chi phí và hiệu quả trong thực tế. 

Cấu trúc & hoạt động của hệ thống VAR trong bóng đá

Hệ thống VAR trong bóng đá gồm các thành phần chính như phòng VAR, đội ngũ VAR, kỹ thuật viên chịu trách nhiệm tín hiệu camera & liên lạc trực tiếp với trọng tài trên sân. Phòng VAR được trang bị nhiều màn hình hiển thị luồng camera khác nhau với phần mềm điều hướng khung hình và hệ thống phát lại siêu chậm.

Cấu trúc & hoạt động của hệ thống VAR trong bóng đá

Quy trình hoạt động của VAR như sau:

• VAR chủ động theo dõi trận đấu hoặc xem xét theo yêu cầu của trọng tài, phân tích pha bóng từ nhiều góc, đánh giá yếu tố quan trọng như chạm tay hay vị trí việt vị. 
• Sau đó, đội ngũ VAR thảo luận với trọng tài chính và đưa ra khuyến nghị. 
• Nếu cần, trọng tài có thể trực tiếp xem lại video ở khu vực biên(on-field review). 
• Cuối cùng, trọng tài dựa trên thông tin từ VAR cùng quan sát cá nhân để giữ hay thay đổi quyết định ban đầu.

Ngoài ra, VAR trong bóng đá còn tích hợp các công nghệ bổ trợ như Hawk-Eye để xác định đường biên & vị trí bóng, camera siêu chậm cùng hệ thống định vị 3D, giúp nâng cao độ chính xác và tính công bằng trong mọi quyết định trên sân.

Ứng dụng của VAR trong các tình huống cụ thể

VAR trong bóng đá can thiệp trong những tình huống có khả năng ảnh hưởng lớn tới kết quả trận đấu như bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ trực tiếp & nhầm danh tính. Dưới đây là cách VAR được dùng trong từng trường hợp để trợ giúp trọng tài:

Ứng dụng của VAR trong các tình huống cụ thể

Tình huống	Mục đích VAR
Bàn thắng	Kiểm tra xem bóng đá qua vạch vôi, việt vị hay phạm lỗi trước khi ghi bàn.
Phạt đền	Xác định có lỗi chạm tay, kéo ngã… trong vùng cấm hay không.
Thẻ đỏ trực tiếp	Đánh giá hành vi bạo lực & những phạm lỗi nghiêm trọng của cầu thủ.
Nhầm danh tính	Bảo đảm trọng tài phạt đúng cầu thủ.

Bên cạnh đó, VAR trong bóng đá còn hỗ trợ xác định các tình huống việt vị tinh vi bằng công nghệ hình ảnh & dữ liệu đồng bộ. Điều này giúp trọng tài giảm sai sót khi xác định bàn thắng bị việt vị.

Lợi ích của VAR trong bóng đá

VAR là công cụ hỗ trợ đem đến nhiều lợi ích quan trọng cho bóng đá hiện đại. VAR không những hỗ trợ quyết định trên sân mà còn nâng tầm chất lượng trận đấu, bảo đảm công bằng & an toàn cho cầu thủ, đồng thời củng cố niềm tin cho người hâm mộ và nền bóng đá chuyên nghiệp. Cụ thể:

Lợi ích của VAR trong bóng đá

• Tăng tính công bằng: Giảm sai sót trọng tài trong tình huống quyết định quan trọng, giúp kết quả phản ánh chính xác diễn biến trận đấu.
• Giảm tranh cãi: Những pha bóng gây tranh cãi được làm sáng tỏ nhờ vào bằng chứng video, giúp hạn chế quyết định dựa vào cảm tính hay quan sát tức thời.
• Bảo vệ cầu thủ: Phát hiện các hành vi bạo lực hoặc phạm lỗi nguy hiểm để kịp thời xử lý, giảm nguy cơ chấn thương nghiêm trọng.
• Nâng cao lòng tin của fan hâm mộ: Khi các quyết định được minh bạch, khán giả sẽ dễ chấp nhận kết quả & cảm thấy trận đấu công bằng, hấp dẫn hơn.
• Chuẩn hóa công tác trọng tài: Thiết lập quy trình làm việc chuyên nghiệp, tăng cường đào tạo và chuẩn mực cho trọng tài ở mọi giải đấu từ quốc gia tới quốc tế.

Những tranh cãi và hạn chế của VAR

VAR trong bóng đá đem đến nhiều lợi ích nhưng cũng đi kèm tranh cãi & hạn chế. Những vấn đề này trực tiếp ảnh hưởng tới nhịp độ, cảm xúc trận đấu cũng như hiệu quả vận hành của trọng tài. Dưới đây là 5 hạn chế cần lưu ý:

• Thời gian gián đoạn trận đấu: Quá trình xem xét tình huống, thảo luận giữa trọng tài chính & VAR đôi khi kéo dài, làm giảm nhịp độ trận cầu và ảnh hưởng cảm xúc khán giả. Các quyết định quan trọng, đặc biệt pha ghi bàn cần chờ xác nhận từ VAR, khiến khoảnh khắc ăn mừng mất đi phần nào.
• Quyết định vẫn còn tranh cãi: Một số tình huống phức tạp như phạm lỗi tinh tế hay va chạm trong vòng cấm phụ thuộc nhiều vào đánh giá chủ quan, dù có bằng chứng video. Điều này cho thấy VAR trong bóng đá không thể hoàn toàn loại bỏ tranh cãi.
• Phụ thuộc công nghệ & hạ tầng: Không phải giải đấu nào cũng trang bị camera, đường truyền tín hiệu cùng nhân lực đủ tiêu chuẩn. Sự khác biệt về chất lượng hạ tầng dẫn tới hiệu quả VAR không đồng đều giữa các sân và giải đấu.
• Tâm lý và cảm xúc trận đấu: Trận đấu bị gián đoạn để kiểm tra VAR có thể ảnh hưởng cảm xúc của cầu thủ và fan hâm mộ, đặc biệt trong pha bóng quyết định.
• Nguy cơ giảm kỹ năng trọng tài: Nếu quá phụ thuộc VAR, khả năng phán đoán trực tiếp & kinh nghiệm của trọng tài có thể giảm theo thời gian nếu không được rèn luyện thích hợp.

Kết luận

VAR trong bóng đá đã thay đổi cách trọng tài ra quyết định, nâng cao tính công bằng & giảm tranh cãi trên sân cỏ. Dù còn hạn chế, công nghệ này còn góp phần giúp trận đấu minh bạch hơn và bảo vệ cầu thủ. Theo dõi tình huống VAR mới nhất tại HDBet để hiểu rõ tác động của công nghệ và tận hưởng trận cầu kịch tính với thông tin chính xác và phân tích chi tiết bạn nhé!